Er is weer ruzie in de Vlaamse regering
Zuhal Demir kondigt maatregelen aan om de effectieve lestijd op school te verhogen. Maar het lijkt opnieuw meer op aankondigingspolitiek dan een doordacht plan.
Kinderen in dit land zitten gemiddeld 11% minder in de klas dan in de rest van Europa. Dat is een probleem en daar moet iets aan gedaan worden. Het lerarentekort aanpakken door het beroep opnieuw aantrekkelijk te maken, bijvoorbeeld. Of tijd vrijmaken in de agenda’s van onze leerkrachten door planlast en juridisering terug te dringen. Jammer genoeg kiest minister Demir opnieuw voor symboolmaatregelen die goed klinken maar botsen met de realiteit - en met haar eigen coalitiepartners. Want die laatste maken ondertussen openlijk ruzie met de minister. Lees even mee.
Je hebt het er vast al over gehad aan de keukentafel: de pedagogische studiedagen verdwijnen, er zal lesgegeven worden tot de allerlaatste seconde van het schooljaar, en de klassenraden moeten korter. Op het eerste zicht lijkt de effectieve lestijd daardoor inderdaad opnieuw te groeien. Maar voor we ons blind staren op die nieuwe blinkende ballonnetje moeten we onszelf drie vragen stellen:
Ten eerste: zijn pedagogische studiedagen gewoon een vakantiedag? Natuurlijk niet. Het is bon ton om af te geven op de leerkrachten met al hun vakantiedagen, maar een pedagogische studiedag is géén vrije dag. Zo’n dag dient voor bijscholingen en professionalisering, bijvoorbeeld op vlak van klasmanagement, of de uitrol van de nieuwe minimumdoelen, of hoe om te gaan met juridische procedures van misnoegde ouders. Door die te schrappen saboteert de overheid haar eigen beleid, want hoe verwacht je dat nieuw beleid in de praktijk komt zonder tijd te voorzien om dat mogelijk te maken?
Ten tweede: hoe komt het dat de lestijd zo gekrompen is? De minister kijkt naar lange klassenraden. De realiteit is dat die zo lang duren omdat leraars met véél meer factoren rekening moeten houden dan toen zij op de schoolbanken zat. De tijd dat het buikgevoel van de meester volstond om te beslissen of een leerling klaar was voor het volgende jaar is voorbij. We weten ondertussen dat er complexe zorgnoden bestaan die allemaal een eigen aanpak nodig hebben. Dat is cruciaal om ieder kind gelijke kansen te geven, maar uiteraard vraagt dat tijd en grondige deliberatie. Idem voor de pedagogische studiedagen: de overheid en de koepels blijven steeds maar weer nieuwe regeltjes en procedures verzinnen - niet allemaal even zinvol - en dat gaat steeds meer ten koste van de lestijd.
Dat brengt ons tot de derde vraag: zijn er echt geen andere manieren om de lestijd op te krikken? Wel ja. Neem maatregelen tegen het lerarentekort, zoals een loopbaanpact, en je zal zien dat er plots weer meer ruimte is om les te geven. Geef ook terug vrijheid aan leerkrachten en scholen om een eigen pedagogisch project te voeren: niet alleen de kwaliteit van het onderwijs zal toenemen, maar zonder zondvloed aan nieuwe wetgeving groeit ook de lestijd. En maak keuzes die de juridisering in de klassenraad terugdringen, in plaats van schoolcontracten in te voeren en een steeds hogere motivatieplicht. Dat is geen symboolbeleid, dus wellicht krijg je er minder duimpjes voor op sociale media. Maar het zou wel beleid zijn dat wérkt.
Wat we vandaag zien is vintage N-VA. De voorganger van minister Demir, Ben Weyts, was daar ook goed in. Ideetjes lanceren, paniek zaaien in de leraarskamer, maar het fundamentele probleem ongemoeid laten. Coalitiepartner cd&v, die het plan nochtans mee goedkeurde in de regering, keert nu op haar stappen terug en valt de minister aan in de pers. De socialisten van Vooruit noemden de studiedagen zopas nog “intrinsiek voor de professionalisering”. Van een vredige kerst is weer weinig te merken. Laat ons hopen voor het onderwijs dat vertrouwen in leerkrachten één van de goede voornemens wordt van deze regering.
